بورس کالا یکی از انواع بازارهای مالی موجود در بازار سرمایه ایران است که سرمایه‌گذاران می‌توانند اقدام به خرید و فروش کالاهای خام و فراوردی نشده‌ای همانند سیمان، انواع فلزات، مواد پتروشیمی، محصولات کشاورزی، خودرو و ... بپردازند. به مانند سایر بازارهای مالی مانند بورس اوراق بهادار، داشتن کد بورسی برای معامله در این بازار الزامی است. تمامی محصولاتی که هم‌اکنون در بورس کالا معامله می‌شود سابقا به‌طور سنتی نیز در بازار معامله می‌شده اما دلیل به‌وجود آمدن این بازار چه بوده است؟ با روی کار آمدن این بازار مالی، میزان تقاضا و عرضه برای گروه‌های موجود در این بازار مشخص است و هیچ فرد یا نهادی قادر به ایجاد نوسان با پخش شایعات بی‌اساس نیست، برهمین اساس می‌توان دریافت که شفافیت در قیمت‌گذاری یکی از رسالت‌های اصلی در به‌وجود آمدن بورس کالای ایران است، هم‌چنین علاوه بر شفافیت در قیمت می‌توان علل زیر را در به‌وجود آمدن این بازار موثر دانست:
بورس کالای ایران در سال 1385 از تلفیق بورس کالای کشاورزی و بورس فلزات تشکیل شده و یکسال بعد یعنی در سال 1386 فعالیتش را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد. هم‌اکنون این بازار در 4 شاخه‌ی اصلی که در زیر بدان اشاره می‌کنیم فعالیت می‌کند:
برای دسترسی به سایت این بازار کافیست به آدرس ime.ir وارد شده و از اطلاعاتی مفیدی که در این سایت وجود دارد استفاده کنند.
از آنجایی که برای فعالیت در بازار سرمایه ایران مانند کارگزاری‌ها، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردان‌ها و غیره در گام اول نیاز به داشتن حساب سجام است، به همین منظور شما در ابتدا باید در سجام ثبت‌نام و احراز هویت نمایید و سپس مابقی فرآیند را در کارگزاری‌هایی که از بورس کالا پشتیبانی می‌کنند، انجام دهید، این فرآیند به‌صورت کلی شامل:
سامانه جامع اطلاعات مشتریان شرکت سپرده‌گذاری مرکزی که به‌صورت خلاصه آن را سجام می‌خوانیم اولین مرحله‌ی ورود به بازار مالی ایران است، تنها با یکبار ثبت‌نام و احراز هویت در سامانه سجام می‌توانید به تمامی سرویس‌های بازار سرمایه اعم از کارگزاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های تامین سرمایه و ... دسترسی داشته باشید.
درگام دوم ورود به بورس کالای ایران باید در یک کارگزاری که نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را ایفا می‌کند ثبت‌نام و کد بورس کالا دریافت کنید. در کارگزاری هوشمند رابین تمامی مراحل ثبت‌نام شما آنلاین است و تنها با چند کلیک و گذراندن مراحل ثبت‌نام عضو خانواده‌ی بزرگ کارگزاری هوشمند رابین خواهید شد، دقت فرمایید در انتهای فرآیند دریافت کد بورس کالا در کارگزاری رابین، یک معرفی‌نامه به‌منظور افتتاح حساب وکالتی، به شما داده می‌شود. شما می‌توانید هم به صورت آنلاین (در انتهای فرآیند ثبت‌نام) و هم به صورت حضوری این معرفی نامه را دریافت کنید.
در این مرحله مشتری علاوه بر وارد کردن برخی مشخصات فردی و بانکی باید یک حساب وکالتی نزد بانک‌های منتخب باز کند، حساب وکالتی، یک نوع حساب بانکی(بانک‌هایی که فعلا از حساب وکالتی پشتیبانی می‌کنند شامل بانک‌های ملت، کشاورزی، تجارت، توسعه صادرات، سامان، رفاه کارگران، صنعت و معدن، پاسارگاد، اقتصاد نوین، شهر و ملی است) است که برای خرید خودرو در بورس یا سایر محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حساب وکالتی به بورس وکالت داده میشد تا وجوه واریزی مشتری را مسدود کرده تا پس از انجام معامله به نام مشتری در بورس کالای ایران، وجه واریزی به حساب اتاق پایاپای بورس کالا منتقل شود، دقت داشته باشید که اگر معامله‌ای به نام مشتری ثبت نشود، وجه مسدودی همان روز آزاد می‌گردد.
پس از انجام موفقیت‌آمیز 3 مرحله قبلی، اطلاعات مشتری شامل کد بورس کالا و نام کاربری و رمز عبور سامانه بورس کالا در کارگزاری هوشمند رابین به شماره همراه شما پیامک خواهد شد و پشتیبانی ما از شما نیز آغاز می‌گردد.
در بورس کالای ایران با توجه به طیف گسترده محصولات قابل ارائه، بازارهای مختلفی نیز وجود دارد، برای درک بهتر این موضوع می‌توانیم به این موضوع اشاره کنیم که در شهرها، برخی از صنف‌ها در یک نقطه از شهر جمع شده‌اند، برای مثال بازار آهن در شادآباد تهران یا بازار مبلمان یافت‌آباد. بازارهای موجود در بورس کالا نیز ماهیتی شبیه به این مسله دارند و در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
بورس کالا نیز به مانند سایر بازارهای مالی فعال در ایران براساس وجود خریدار و فروشنده اداره می‌شود، اما به دلیل آنکه در این بازار کالا به صورت فیزیکی مبادله می‌شود یک نهاد به‌نام اتاق پایاپای برای حسن انجام مبادلات نیز وجود دارد، ارکان کلی بورس کالای ایران شامل:بازارهای موجود در بورس کالا نیز ماهیتی شبیه به این مسله دارند و در زیر به آنها اشاره خواهیم کرد:
1- فروشنده (تولیدکننده، وارد کننده)فروشندگان به‌دلیل آنکه در بورس کالا مستقیما با خود خریداران مبادله می‌کنند و این عامل باعث تسریع در فرآیند خرید و فروش می‌شود، تمایل دارند تا در بورس کالا فعالیت مستمر داشته باشند.
2- خریدار(مصرف‌کننده)قیمت و کیفیت مناسب 2 عامل همیشگی مهم خریداران است، از آنجایی که در بورس کالا تحت لوای قانون و نهادهای ناظر معاملات انجام می‌شود، خریداران با اطمینان خاطر در بورس کالا سفارش‌گذاری می‌کنند.
3- اتاق پایاپایبهمنظور حسن اجرای قرارداد، طرفین معامله با قراردادن وجه تضمین به این اتاق، پایبندی خود به قرارداد را اعلام می‌کنند.
4- کارگزاریتمامی معاملات در بازارهای مالی ایران از طریق واسطه‌ای به نام کارگزاری صورت می‌پذیرد.
تا بدینجای مطلب سعی کرده‌ایم تا جغرافیای بورس کالا را به روشنی بیان کنیم، اما شاید هنوز هم شما برایتان این سوال پابرجاست که مزیت فروش کالا در بورس کالای ایران چیست؟
درصورتی که در مورد خرید، فروش یا فرآیندهای بورس کالا با کارشناسان ما گفتگو کنید
41627000 - 021 (داخلی 132)
از آنجایی که بازار سرمایه ایران دارای 3 بورس، اوراق بهادار، کالا و انرژی است شما برای معامله در هریک از بازارها باید کد بورسی مختص به خودش را داشته باشید، با داشتن کد بورسی اوراق نمی‌توان در بورس کالا اقدام به خرید و فروش کرد، در متن بالا ما نحوه دریافت کد بورسی کالا را کاملا توضیح داده‌ایم
پس از تکمیل ثبت‌نام در سامانه بورس کالای کارگزاری رابین و نداشتن نقص مدارک، از سمت کارگزاری برای شما نام کاربری و رمز عبور سامانه بورس کالا ارسال می‌شود که شما می‌توانید از آن طریق اقدام به خرید و فروش نمایید.
از آنجایی که خودرو در بازار فیزیکی بورس کالا معامله می‌شود به همین منظور نیز شما در هنگام ثبت‌نام که در بالا بدان اشاره کرده‌ایم تنها در بازار فیزیکی ثبت‌نام کنید و نیازی به ثبت‌نام در بازار مالی بورس کالا نیست.
بله، شما برای مشاهده کارگزاری‌های دارای مجوز در بورس کالا می‌توانید از این قسمت اقدام کنید: https://www.ime.co.ir/ActiveAgents.html
برای معامله در بازار فیزیکی بورس کالا نیاز است تا حساب وکالتی افتتاح و آنرا به کارگزاری معرفی کنید، کارگزاری به عنوان واسطه خرید و فروش از طرف شما وکالت دارد تا مبلغ معامله را از حساب شما به اتاق پایاپای بورس کالا منتقل کند تا معامله انجام شود. لازم به ذکر است که برای انجام هر معامله نیاز است تا درصد مشخصی از مبلغ کل معامله را در حساب وکالتی قرار دهید. به‌عنوان مثال برای خرید خودرو در بورس کالا نیاز است تا 50% قیمت پایه خودرو در حساب وکالتی وجود داشته باشد.
طبق قانون تمامی افرادی که قصد ورود به بورس (اوراق، کالا یا انرژی) را دارند در ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام و احراز هویت کنند، پس از اتمام فرآیند ثبت‌نام در سجام حال نوبت به ثبت‌نام در کارگزاری و دریافت کد بورسی و مشخصات ورود به سامانه معاملاتی می‌باشد.
ابتدا مشتری به یک کارگزار مراجعه نموده و شناسه ملی خود را جهت چک نمودن وجود کد بورسی اعلام می‌نماید کارگزار بعد از استعلام وضعیت کد لیست مدارک مورد نیاز جهت اخذ کد یا فعالسازی کد ( حسب مورد) را به مشتری اعلام می‌نماید. بعد از تهیه و ارسال مدارک به کارگزار و بررسی مدارک توسط واحد پذیرش مشتریان، در صورت تکمیل بودن مدارک کد بورسی جدید صادر یا کد بورسی قدیمی مشتری فعال می‌شود. نکته: در مورد برخی شرکت‌ها نیاز به استعلام و یا تائیدیه از برخی مراجع وجود دارد
بسته به نوع کالای مورد درخواست ، مشتری می بایست در صورت لزوم مجوزهای لازم جهت خرید کالای مورد نظر اخذ نموده و سپس با مراجعه به کارگزاران بورس کالای ایران و اخذ کد معاملاتی، نسبت به خرید اقدام نماید. برای کالاهای صنعتی و معدنی محدودیت خاصی وجود ندارد. مشتری صرفا بایستی پروانه بهره برداری مرتبط داشته باشد و ارائه نماید. برای کالاهای پتروشیمی و شیمیایی و برخی فرآورده های نفتی بایستی مشتری از سامانه بهین یاب وزارت صنعت، معدن و تجارت سهمیه داشته باشد. برای کالاهای کشاورزی، طلا و ... محدودیتی وجود ندارد. برای کالای وکیوم باتوم بایستی پروانه کارخانه قیر سازی ارائه شود.
مقدار تناژی از کالاهای پتروشیمی ( مواد پلیمری و شیمیایی) است که یک مشتری (واحد تولیدی) می تواند آن را در بازه زمانی مشخص (ماهانه یا سالانه) از بورس کالای ایران خرید نماید . این مقدار توسط وزارت صنعت،معدن و تجارت در سامانه بهین یاب این وزارتخانه ثبت و اعلام می گردد.
مهندس حسن رضایی‌پور در مصاحبه با پایگاه بورس نیوز اعلام کردند که بورس کالای ایران باتوجه به پتانسیل بالایش از دید فعالان اقتصادی دور مانده است.
اطلاعیه عرضه وانت کاپرا 2 (دوکابین) شرکت بهمن موتور در بورس کالای ایران به همراه جداول پیوست، قیمت پایه و توضیحات فنی برای ثبت سفارش خرید.
اطلاعیه عرضه وانت کارا تک کابین و دوکابین شرکت بهمن موتور در بورس کالای ایران به همراه جداول پیوست، قیمت پایه و توضیحات فنی برای ثبت سفارش خرید.
اطلاعیه عرضه کامیون کشنده EM POWER شرکت بهمن دیزل در بورس کالای ایران به همراه جداول پیوست، قیمت پایه و توضیحات فنی برای ثبت سفارش خرید.
