بهترین صندوق سرمایه گذاری

بهترین صندوق سرمایه گذاری در بازار مالی وابسته به انواع مختلفی از متغیرهایی چون میزان ریسک‌پذیری فرد، نوع صندوق سرمایه‌گذاری (صندوق سهامی، صندوق قابل معامله) و سایر متغیرها می‌باشد. ما در این نوشتار قصد داریم تا به پرسش‌هایی چون بهترین صندوق صندوق سرمایه گذاری باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد و یا چطور باید در میان تعداد زیادی از صندوق‌ها، بهترین صندوق سرمایه گذاری را انتخاب کرد، پاسخ دهیم.

از آنجایی که بازارهای مالی همیشه با ریسک همراه است و بسیاری از افراد دانش یا زمان کافی برای ورود مستقیم به این بازار را ندارند، صندوق‌های سرمایه گذاری بهترین انتخاب برای این نوع افراد است، از طرفی در شرایط کنونی اقتصاد کشور، حفظ ارزش دارایی برای افراد مهم‌ترین الویت مالی است، به‌همین منظور سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها یکی از انواع راه‌هایی‌ست که می‌توان ارزش پول را با توجه به تورم ثابت نگه داشت. از آنجایی که صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام از این صندوق‌ها باتوجه به اینکه چه نوع دارایی را مدیریت می‌کنند، ریسک مختلفی را با خود همراه می‌کنند، پس هر فردی برای انتخاب صندوق براساس شاخص‌های ریسک‌پذیری و زمان سرمایه‌گذاری باید دست به یک انتخاب بهینه بزند.

پیش از انتخاب صندوق به چه نکاتی باید توجه کرد؟

باتوجه به آنچه در پاراگراف‌های بالا گفته شد، مهم‌ترین مورد برای انتخاب یک صندوق سرمایه‌گذاری، میزان ریسکی است که سرمایه‌گذار می‌تواند برای سرمایه‌اش درنظر بگیرد، ریسک بالاتر سود بالاتری را نیز به‌همراه دارد. در بازار سرمایه ایران صندوق‌ها شامل اهرمی، شاخصی، بخشی، کالایی، سهامی، مختلط، تضمین اصل سرمایه و درآمد ثابت است که به‌ترتیب از بیشترین ریسک به کمترین ریسک مرتب شده‌اند، برای مثال صندوق سرمایه گذاتری اهرمی بیشترین ریسک و صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت کمترین ریسک را دار است.

علاوه بر میزان ریسک، بسیاری از افراد به مواردی چون، تیم مدیریتی صندوق، بانک‌های همکار با صندوق و نوع پورتفوی تحت سرمایه‌گذاری برای انتخاب صندوق دقت می‌کنند.

ویژگی‌های بهترین صندوق سرمایه گذاری

• بازده صندوق یا کارنامه عملکرد تاریخی صندوق
• دارایی تحت مدیریت
• ضریب آلفا
• ضریب بتا

در ادامه به موارد گفته شده در بالا به تفضیل صحبت خواهیم کرد.

بازده صندوق (عملکرد تاریخی صندوق)

بازده، راندمان یا عملکرد صندوق، مهم‌ترین عامل افراد در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری از میان تعداد زیادی صندوق است، بررسی بازده یک صندوق در ادوار گذشته باعث می‌شود تا صندوق را در شرایط مختلف بازار محک بزنید و متوجه شوید تا این صندوق در فراز و نشیب بازار چه بازده‌ای داشته است. البته لازم به ذکر است که نباید بازده صندوق‌های مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد! برای مثال بازده یک صندوق ETF درآمد ثابت را نمی‌توان با بازده یک صندوق شاخصی مقایسه کرد و از مقایسه این دو به یک نتیجه رسید!  

دارایی تحت مدیریت صندوق

دیگر معیار مهم برای بررسی بهترین صندوق سرمایه گذاری، میزان دارایی تحت مدیریت یا Asset Under Management است که هرچه میزان دارایی یک صندوق بیشتر باشد نشان از اعتماد بالای سرمایه‌گذاران به این صندوق می‌باشد، ناگفته نماند میزان بالای AUM نیاز به یک تیم مدیریت بسیار قوی و باتجربه است زیرا مدیریت کردن صندوق‌هایی با دارایی‌های تحت مدیریت چند ده هزار میلیارد تومانی، امری حساس است و درصورت کوچکترین اشتباه تبعات سیاسی و اجتماعی خطرناکی را در پی دارد.

ضریب آلفا صندوق

ضریب آلفا یا ضریب فعال یکی دیگر از معیارهای بررسی صندوق است که برطبق تعریف ضریب آلفا نشان‌دهنده مازاد بازده یک صندوق نسبت به شاخص معیار ( هر شاخصی که به‌عنوان شاخص معیار درنظر گرفته شود، برای مثال شاخص بازار)، میزان این ضریب می‌تواند عددی مثبت، صفر یا منفی باشد. ضریب آلفای مثبت به‌معنای عملکرد بهتر نسبت به شاخص معیار موردنظر و آلفای منفی به‌معنای عملکرد منفی نسبت به شاخص معیار و آلفای صفر یعنی بازدهی صندوق متناسب با ریسک آن بوده است. باتوجه به موارد گفته شده پس میزان آلفا هرچقدر بیشتر باشد، نشان‌دهنده عملکرد بهتر صندوق است. برای مثال زمانی که ضریب آلفای یک صندوق +15 باشد، این صندوق 15% نسبت به شاخص معیار عملکرد بهتری داشته است.

برای محاسبه ضریب آلفا می‌توان از فرمول زیر استفاده کرد:

در این رابطه میزان Rm برابر با بازدهی شاخص کل، Rp بازدهی صندوق از آغاز فعالیت، Rf معادل نرخ بازده بدون ریسک صندوق و Bp برابر با ضریب بتای صندوق است.

ضریب بتا صندوق

ضریب بتا معیاری برای سنجش تغییرات ارزش دارایی‌ها نسبت به نوسانات بازار است، به دیگر بیان، این ضریب نشان می‌دهد که دارایی موردنظر شما نسبت به بازار چقدر نوسان دارد و با سرمایه‌گذاری در آن چه حدی از ریسک را متحمل خواهید شد. برای محاسبه ضریب بتا باید از فرمول زیر استفاده کنیم:

در رابطه فوق rm برابر با لیست بازده روزانه شاخص کل برای دوره مربوطه، ri برابر با لیست بازدهی روزانه صندوق برای دوره مربوطه و n تعداد روزهای دوره است.

• اگر ضریب بتا بیشتر از 1 باشد، نوسانات بازدهی آن بیشتر از نوسانات بازار خواهد بود و برعکس از ضریب بتا کمتر از 1 باشد نشان‌دهنده این است که صندوق نوساناتی کمتر از نوسانات بازار تجربه خواهد کرد.
• اگر ضریب بتا برابر با 1 باشد، پیش‌بینی می‌شو که درصد افزایش و کاهش قیمت واحدهای صندوق دقیقا به اندازه درصد افزایش یا کاهش شاخص کل است.

برای مثال اگر ضریب بتای یک صندوق برابر با 1/71 باشد، بدان معنی است که افزایش و کاهش قیمت آن 1/71 برابر شاخص کل خواهد بود. یعنی اگر بازار رشدی 10 درصدی را تجربه کند، ارزش واحدهای این صندوق رشدی برابر برابر با 17/1 درصد را تجربه خواهد کرد، همینطور در صورت ریزش بازار اگر با ریزشی 10 درصدی مواجه شویم، ارزش واحدهای این صندوق ریزشی 17/1 درصدی خواهند داشت. اما اگر ضریب بتای یک صندوق 0/7 باشد، این بدان معناست که اگر در بازار رشدی 10 درصدی داشته باشیم، رشد قیمت‌ واحدهای صندوق برابر با 7 درصد و اگر بازار ریزشی 10 درصدی تجربه کند، واحدهای این صندوق افتی 7 درصدی را تجربه خواهند کرد.

اگر ضریب بتای یک صندوق برابر با صفر باشد، نشان‌دهنده این است که ارزش واحدهای این صندوق با نوسانات بازار تغییر نمی‌کنند و نمی‌توان هیچ رابطه‌ای میان نوسان بازار و ارزش واحدهای این صندوق پیدا کرد.

قابل توجه است که برای بررسی ویژگی‌های بهترین صندوق سرمایه گذاری که در بالا اشاره شد می‌توان از وب‌سایت مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران به آدرس (https://fund.fipiran.ir) استفاده کرد. شما با ورود به این صفحه می‌توانید از طریق فیلتر، نوع صندوق موردنظر و سایر ویژگی‌های موجود را فیلتر کنید.

با کلیک روی هرکدام از صندوق‌های موردنظر می‌توان به جزئیات آنها دست پیدا کرد، همچنین در همین صفحه شما می‌توانید به مقایسه صندوق‌ها به‌منظور دستیابی به لیستی از بهترین صندوق سرمایه گذاری رسید، ارزش دارایی تحت مدیریت، بازده صندوق، ضرایب آلفا و بتا در همین صفحه قابل مشاهده و مقایسه است.

سوالات متداول